Dossier Sportnorm
Tijdlijn
In 2010 constateert de Sportraad Amsterdam naar aanleiding van het falende ruimtelijke beleid bij de ontwikkeling van IJburg dat het vaststellen van harde normen voor sportieve- en bewegingsruimte noodzakelijk is om voldoende ruimte voor sport te reserveren. Met de financiële crisis verdwijnt de noodzaak van invoering van dergelijke normen tijdelijk naar de achtergrond. Sinds het aantrekken van de economie en de daarmee gepaard gaande forse verdichtingsplannen van Amsterdam is deze noodzaak echter actueler dan ooit. Al geruime tijd pleit de Sportraad daarom voor directe invoering van een dwingende ruimtelijke sportnorm. Met onderstaande chronologische opsomming van feiten trachten wij geïnteresseerden een beeld te geven van de vorderingen:
Okt. 2016
De Sportraad schrijft een reactie op de gemeentelijke Sportvisie 2025 en adviseert een ruimtelijke sportnorm die zowel kwantitatief als kwalitatief verplichtende eisen stelt aan de inrichting en ruimtelijke ordening van de stad in te voeren.
Nov. 2016
D66, PvdA, SP en VVD dienen naar aanleiding van dit advies een amendement in met het verzoek een ruimtelijke sportnorm op te nemen als onderdeel van het strategiebesluit met als doel voldoende ruimte voor sport en bewegen te borgen in (nieuwe) ontwikkelgebieden.
Dec. 2016
Het amendement kan rekenen op steun van de volledige gemeenteraad. Het college zegt toe de ruimtelijke sportnorm in de eerste helft van 2017 te zullen uitwerken en het resultaat voor te leggen aan de gemeenteraad.
Mrt. 2017
De Sportraad verstuurt een aanvullend advies aan de wethouder Sport waarin het zijn ideeën over de nadere uitwerking van de ruimtelijke sportnorm deelt.
Apr. 2017
De ambtenaren voltooien het beleidsvoorstel Sportnorm voor een sportieve stad. Hierin wordt het Amsterdams gemiddelde voor de buitensportruimte vastgesteld op 5 vierkante meter per woning (Voor IJburg, dat als groen/blauw woonmilieu geldt, wordt een norm van 9 m2 per woning gehanteerd).
Mei 2017
De Sportraad spreekt in een schriftelijke reactie zijn steun uit voor het beleidsvoorstel en hamert op snelle invoering van een beknopte, begrijpelijke en bovenal bindende sportnorm.
Juni 2017
Het beleidsvoorstel Sportnorm voor een sportieve stad stond geagendeerd voor vaststelling in het college, maar wordt op het laatste moment van de agenda gehaald.
Jan. 2018
Het college stelt op 30 januari 2018 de Amsterdamse referentienorm voor maatschappelijke voorzieningen vast. Hierin worden bovenstaande vierkante meters sport per woning weliswaar benoemd, maar tevens gesteld dat de referentienormen er (slechts) aan toe bijdragen de ruimtevraag inzichtelijk te maken.
Jan. 2018
Zes partijen (D66, GroenLinks, VVD, SP, CDA en PvdA) tekenen tijdens het Sportdebat het Amsterdams Sportakkoord waarin ze afspreken dat het nieuwe college de invoering van een directieve sportnorm alsnog moet realiseren.
Mei 2018
Het coalitieakkoord stelt dat sportvoorzieningen worden mee ontwikkeld met de groei van de stad, waarbij de sportnorm als uitgangspunt dient.
Juni 2018
De Sportraad spreekt in reactie op het coalitieakkoord zijn zorgen uit over deze te vrijblijvende formulering. Directe invoering van een dwingende sportnorm is vereist om het groeiende tekort aan sportieve voorzieningen een halt toe roepen.
Nov. 2018
In geen van de ruimtelijke ontwikkelplannen die sinds invoering van de referentienorm (jan. 2018) zijn geen aangenomen wordt de sportnorm genoemd, laat staan toegepast. In een nieuwe brief (1 nov 2018) gericht aan het hele college attendeert de Sportraad het stadsbestuur erop dat de tekorten aan sportaccommodaties onder het nieuwe college alleen maar verder toenemen.
Jan. 2019
Het college publiceerde op 23 januari 2019 het Strategisch Huisvestingsplan Sport (2020-2023). Dit plan bevat de (financiële en ruimtelijke) optelsom van noodzakelijke renovaties, vernieuwing en aanleg van sportvoorzieningen in de stad voor de komende jaren. De ruimtelijke sportnorm, waar de Sportraad meermaals op aandrong, is bovendien voor het eerst uitgewerkt. Het college vroeg de Sportraad te adviseren over het SHP. Dit resulteerde in de volgende drie aanbevelingen: 1) invoeren van een bindende sportnorm, 2) toetsen van huidige en toekomstige ruimtelijke ontwikkelplannen aan het SHP Sport en 3) de voorgestelde investeringsagenda in zijn geheel realiseren.
Feb. 2019:
Een artikel in Het Parool met de strekking dat er op IJburg Tweede Fase minder sportvelden zijn voorzien dan volgens de sportnorm zou moeten, was aanleiding voor FvD om een actualiteit in te dienen. Tijdens de bespreking in de raadscommissie ZJS op 28 feb 2019 deed de wethouder de toezegging dat de sportnorm op IJburg 2 wel degelijk gehaald zou gaan worden. Zij zei o.a.: “De sportnorm voor IJburg 2 behelst 84.000 m2. Dit is opgenomen in de plannen.” en “De sportnorm zoals we die hebben afgesproken, wordt gewoon gehaald op IJburg 2”. Volgens de wethouder was de stelling in Het Parool dus niet correct en was “onrust gecreëerd die voorkomen had kunnen worden”.
Mrt. 2019
Op 4 maart 2019 reageert de wethouder Sport op ons advies van 1 november 2018. Hierin schrijft zij dat het college het vastleggen van een ruimtelijke sportnorm op dit moment voldoende geborgd acht. Zij geven aan van mening te zijn dat zij met de sportnorm in zijn huidige vorm, in combinatie met het Strategisch Huisvestingsplan Sport, een instrument in handen hebben waarmee ze alle Amsterdammers nu en in de toekomst voldoende ruimte bieden en kunnen blijven bieden voor sport en bewegen.
Apr. 2019
Op 23 april 2019 bracht de Sportraad een advies uit over het stedenbouwkundigplan Strandeiland, omdat hierin het merendeel van de noodzakelijke vierkante meters voor sport wordt doorgeschoven naar Buiteneiland. Een onverstandige keuze naar mening van de Sportraad. De aanleg van Buiteneiland is voorlopig onzeker en kan nog lang op zich laten wachten. Bovendien is het aangekondigd als groen cadeautje aan de stad, wat in de praktijk vaak bijt met de inpassing van sportvoorzieningen.
Jun 2019
In reactie op een schrijven van de Vrienden van het Diemerpark over het mogelijke tekort aan sportvelden op IJburg Tweede Fase reageert de wethouder Sport als volgt:
In het concept-stedenbouwkundig plan voor Strandeiland, dat recent ter inzage heeft gelegen, is het sportprogramma kwantitatief berekend op basis van de sportnorm. De sportfaciliteiten worden deels op Strandeiland gerealiseerd en deels op Buiteneiland. Randvoorwaarde voor het realiseren is een compleet sportaanbod in alle fasen van de planvorming op IJburg 2e fase, zodat sportvoorzieningen meegroeien met de groei van de stad. Als de aanleg van Buiteneiland lang op zich laat wachten, betekent dit dat er langer tijdelijke velden op Strandeiland nodig zijn en het woningbouwprogramma van Strandeiland een pas op de plaats zal maken. Dit maakt onderdeel uit van de ontwikkelstrategie voor Strandeiland.
Okt. 2019
In mei 2019 sprak de Sportraad met diverse gemeenteraadsleden over onder meer de ruimte voor sport in de verdichtende stad. Dit resulteerde in een verzoek om een inventarisatie te maken van de aandacht voor sport in ontwikkelgebieden en de gemeenteraad en het stadsbestuur te informeren over de bevindingen.
De Sportraad heeft zich bij de inventarisatie beperkt tot zes ontwikkelgebieden in Amsterdam (Schinkelkwartier, Overamstel, De Nieuwe Kern, Oud Noord, IJburg 2, Haven-Stad). We hebben de huidige ruimtelijke plannen voor die gebieden getoetst op de sportnorm en daarbij specifiek naar de inpassing van buitensportvoorzieningen gekeken. We constateren dat binnen de vijf ontwikkelgebieden (Haven-stad niet meegerekend) nog een oppervlakte van dertig voetbalvelden moet worden gevonden om alle toekomstige Amsterdammers straks te kunnen laten sporten.
Adviezen:
Naar een Sportieve Metropool / Sportpark IJburg – juni 2009
Naar een Hoofd Sport Structuur – 19 mei 2010
Reactie Sportnorm voor de sportieve stad – 26 mei 2017
Adviesbrief inzake sportnorm – 18 maart 2017
Advies Invoering bindende sportnorm – 1 nov 2018
Advies SHP Sport 2020-2023 – 9 januari 2019